Kaczka krzyżówka (łać.Anas platyrhynchos L.)
Samiec kaczki krzyżówki
Podczas ostatniej dekady przeprowadzono bardzo dużo prób introdukcji, wiele udanych. Dzięki próbom powstały nowe krzyżówki zamieszkujące obecnie nowo powstałe zbiorniki wodne, typu zalewy lub kanały melioracyjne albo po prostu do parków lub na inne tereny rekreacyjne, gdzie pełnią też rolę ptaków ozdobnych.
Kaczka krzyżówka (łac. Anas platyrhynchos L.) uznawana jest za przodka u prawie wszystkich ras hodowlanych tego gatunku. Kaczka krzyżówka nie tylko jest wolno żyjącym pospolitym ptakiem łownym, występującym na terenie całej Polski i nie tylko, ale nadaje się również także do tak zwanego chowu fermowego. Młode i odchowane osobniki przeznaczane są w niektórych krajach, jako ptaki do odstrzału (strzelają myśliwi oraz na przykład kółka łowieckie), w ramach prowadzonej tam gospodarki łowieckiej, oraz do zwiększenia populacji tego gatunku w środowisku naturalnym, (mimo, że z roku na rok populacja kaczki krzyżówki wzrasta).
Lot kaczek
W okresie ostatnich dziesięciu lat wykonanych zostało wiele licznie udanych prób rozmnożenia krzyżówek w celu umieszczenia ich na nowo powstałych zbiornikach wodnych takich jak: zalewy lub kanały melioracyjne a również do parków lub na inne tereny rekreacyjne, gdzie pełnią też rolę ptaków ozdobnych (gdzie ludzie szkodzą im, dokarmiając cały czas, przez co ptaki te tracą instynkt poszukiwania pożywienia, co w efekcie daje skutki takie, że kaczki nie potrafią same sobie znaleźć pożywienia stając się uzależnione od dobrej woli człowieka).

Tuszonka patroszona z kaczki krzyżówki odznacza się wyjątkowo dobrym ukształtowaniem jak i dużą zawartością mięśni, zwłaszcza w tak zwanej części piersiowej. Posiadając formy udomowione możemy przeznaczać je zatem na cele kulinarne. Wykorzystanie gospodarcze tych ptaków jest obecne również na stawach rybackich, oraz gospodarstwach. Trudno nie wspomnieć o krzyżówkach, jako częstym obiekcie badań naukowych (to dzięki nim zostały wytworzone tak zwane minikaczki, oraz wiele mieszanek gatunkowych, które do dziś uważane są za rasy typowo hodowlane, co w kolei doprowadziło do utworzenia tak zwanego rodu kaczek K11.

Ubarwienie
Kaczor podczas okresu godowego ma głowę i szyję ciemnozieloną (ciemnooliwkowy) z charakterystycznym metalicznym połyskiem, na szyi widoczny biały pierścień, wierzch oraz spód tułowia jasnopopielaty, pierś ciemnobrązowa, skrzydła szare z niebieskofioletowym lusterkiem w czarnobiałej ramce. Zarówno kuper jak i pokrywy nad i podogonowe są w całości czarne, sterówki zaś białoszare. W upierzeniu letnim (w szacie spoczynkowej) kaczor nie różni się od samicy w wyglądzie, która ma ubarwienie rdzawobrunatne, szare, jasno brązowe, czarne oraz brunatno szare w białe i czarne plamki. Lusterko bez biało-czarnej ramki. Oczy zazwyczaj brązowe bądź ciemnobrązowe - prawie czarne, dziób standardowo zielony (niczym oliwka), nogi zaś w kolorze pomarańczowym.

Występowanie
Kaczka krzyżówka (łac. Anas platyrhynchos L.) jest ptakiem z rodziny kaczek, występującym w na terenie całego kraju w miejscach zapewniających żerowanie i osłonę przed drapieżnikami. Kaczkę krzyżówkę można zobaczyć praktycznie wszędzie na całej północnej części półkuli ziemskiej. Uwielbia wody śródlądowe dość płytkowe, zwłaszcza stojące lub wolno płynące, porośnięte u brzegów szuwarami (jeziora, stawy, czasem widziana na bagnach oraz rzekach (tych z wolnym i szybkim nurtem). Przebywa głównie na zarośniętych rzeczkach i stawach otoczonych trzciną oraz wysoką trawą, w korytach starych rzek oraz nad rozlewiskami rzecznymi, otoczonymi podmokłymi łączkami lub bagnami. Unika raczej akwenów otwartych (morza, oceany itp.), chociaż istnieją przypadki, że zagubioną kaczkę krzyżówkę odnaleziono wiele kilometrów od wybrzeża. Zazwyczaj wybierają stawy i jeziora o podobnej charakterystyce, co polskie Mazury. Krzyżówki szukają akwenów o bardzo bogatej roślinności, zapewniające osłonę przed niechcianymi drapieżnikami oraz innymi niebezpieczeństwami jak również szukają takiego miejsca, gdzie będą miały spokojną możliwość gniazdowania. Wśród wszystkich gatunków obecnie żyjących na wolności to właśnie kaczki krzyżówki wyróżniają się jak do tej pory największą zdolnością adaptowania panujących różnorodnych warunków naturalnych, co tłumaczy jej występowanie niemalże wszędzie na całej północnej części półkuli ziemskiej.
Kaczka krzyżówka jest reprezentantem gatunku migrującego podczas zimy do ciepłych krajów, jednak nieco mniej niż połowa osobników pozostaje nie migrując. Dzieje się tak, ponieważ kaczki krzyżówki są bardzo odpornymi kaczkami, więc niskie temperatury powietrza nie są dla nich zbytnio męczące. Obecnie spotykane są również na terenach dużych miast, gdzie ptaki będąc już dobrze oswojone (i przyzwyczajone do dokarmiania przez ludzi) przebywają na wodach znajdujących się na terenach parków położonych nawet pośrodku dużych aglomeracji miejskich. Kaczki krzyżówki potrafią wykorzystać nawet baseny przeciwpożarowe i miejskie fontanny. Znane są również przypadki, gdy młoda parka kaczki krzyżówki zakłada swoje gniazda na dachu bądź balkonie jednego z miejskich budynków. Kaczki te bardzo dobrze przystosowują się do zróżnicowanych warunków chowu fermowego, wolierowego, a nawet bardziej zintensyfikowanego, prowadzonego w pomieszczeniach. Wszelkie zasady prawidłowego utrzymania parkowego ptactwa wodnego podał m. in. Herman w roku 1959.
Chów kaczek krzyżówek
Obecnie znanych jest bardzo dużo przeróżnych sposobów hodowania kaczek krzyżówek. Na przykład kaczki krzyżówki można utrzymywać na ogrodzonych wybiegach bez budynków z dostępem do naturalnych zbiorników wodnych, z pomieszczeniami lub tylko z wiatami (bądź budkami), a także w kacznikach z dostępem do wybiegów wodnych lub w ostateczności bez tych wybiegów (niezalecane). Kaczki krzyżówki chowane były również na wolności w pobliżu jezior z bardzo dobrze rozwiniętymi ekosystemami bogatymi w zarówno roślinność wodną jak i przybrzeżną, dokarmiając jednak ptaki i budując im sztuczne gniazda (czyli tak zwany chów naturalny).

Jedną z najbardziej skutecznych metod powiększenia liczby żyjących na wolności wśród kaczek krzyżówek jest odchów piskląt do maksymalnie czwartego tygodnia życia, najczęściej sposobem tak zwanym wolierowym, gdzie w następnym etapie hodowli, młode zostają wypuszczone na wolność. W celu pozyskania jak największej liczby jaj przeznaczonych do lęgów w aparatach lęgowych zapewniają popularne sztuczne gniazda, które ustawić

Stadko kaczek krzyżówek
Małe stadko kaczek krzyżówek
należy w bliskim kontakcie z brzegami jezior, rzek tudzież stawów obrośniętych gęstą i wysoką roślinnością wodną oraz przybrzeżną. W takim przypadku zastosowana metoda przynosi nam do 15 jaj z każdego gniazda. Jaja takie można zebrać zaraz po zniesieniu przez samicę, jednak warto pamiętać, że należy zostawić przynajmniej po jednym jajku na każde z gniazd, w celu uniknięcia sytuacji, że samica przestanie znosić jaja, lub będą one na przykład bez skorupek. Jaja zaczynają być znoszone dopiero od końca marca aż do połowy maja (czasem początek czerwca).

Jaja podbiera się z gniazd codziennie, pozostawiając koniecznie po jednym jaju w każdym gnieździe (patrz wyżej). Sposób ten jest bardzo bezpieczny, nie wyrządza ptakom jakiejkolwiek szkody, gdyż kaczkapozbawiona jest pierwszego zniesienia jaj, gdzie w efekcie po ok 10-12 dniach przerwy przystępuje do ponownego składania jaj. Jaja, które są przechowywane w odpowiednich warunkach mogą być przechowywane tylko przez okres jednego tygodnia. W magazynie wymagana jest higiena, utrzymanie odpowiedniej temperatury oraz odpowiedniej wilgotności. Lęgi prowadzi się pod nasiadką lub w aparacie wylęgowym.

Innym sposobem na pozyskanie jaj wylęgowych jest tak zwany chów stada rodzicielskiego (oczywiście kaczek krzyżówek). Chodzi o materiał reprodukcyjny, który mogą stanowić dorosłe kaczki z odłowu, lub odchowane kaczęta (młode i te dwuletnie) z odłowu albo z lęgów sztucznych. W przypadku pierwszym liczyć się trzeba z nieco mniejszą nieśnością kaczek, ale w drugim osiągi są znacznie większe, jeśli chodzi o nieśności. Z uwagi na bardzo szybkie procesy przebiegające w kwestii oswajania stada rodzicielskiego, uznano, że powinno się je mieć przynajmniej trzy, cztery lata, bowiem tak naprawdę tylko wtedy kaczęta odchowywane z takich stad nadają się w pełni, bo uzyskania możliwości zostania wolnym ptakiem (wypuszczenie z hodowli).

W świetle przedstawionej problematyki kaczkę krzyżówkę można rozpatrywać wielostronnie:, jako ptak łowny, jako ptak ozdobny lub użytkowanego na mięso, pierze, jaja albo interesującego ptaka doświadczalnego.

Ochrona
W Polsce kaczka krzyżówka jest ptakiem łownym, oraz podlega ona ochronie od 22.12 do 14.08. Ochrona ta jest bardzo surowo przestrzegana.
Lot i glos
Kaczka krzyżówka jest bardzo dobrym nurkiem oraz pływakiem. Krzyżówka swój lot posiada bardzo szybki, wydaje przy tym charakterystyczny świst wydawany podczas trzepania skrzydłami do lotu. Odzywa się jak kaczka domowa. Kaczor w okresie godowym wydaje dźwięk keeek.
źródło: http://www.ptakiozdobne.pl/169_Kaczka_krzyzowka.html