Kuropatwa Perdix perdix

Występowanie

Jest to pospolity i dość liczny w całej Polsce gatunek osiadły. Na zimę nie odlatuje. Stan ilościowy w poszczególnych latach ulega bardzo dużym wahaniom, zależnie od wielkości opadów w okresie lęgowym (w latach zbyt mokrych ginie wiele lęgów) oraz warunków zimowania; w czasie ostrych mrozów i wysokich opadów śniegu może wyginąć większość zimujących kuropatw.

Biologia

Kuropatwa jest mieszkańcem rozległych łąk i pól, przy czym, w przeciwieństwie do bażanta, nie wymaga sąsiedztwa kęp krzewów i drzew. Nie zamieszkuje łąk zbyt wilgotnych i podmokłych. Wiosną trzyma się parami, przy czym obydwa ptaki nigdy nie oddalają się zbyt daleko od siebie. Jesienią i zimą kuropatwy grupują się w stadka składające się z kilku do kilkunastu osobników. Są to zazwyczaj rodziny — para ptaków starych z tegorocznymi młodymi. W okresie bujnego wzrostu roślinności kuropatwę trudniej zauważyć niż bażanta, natomiast dość często pokazuje się na otwartych przestrzeniach. Żeruje wyłącznie na ziemi, odżywiając się głównie pokarmem roślinnym, latem również owadami i innymi drobnymi bezkręgowcami. Odgrywa pewną rolę w niszczeniu stonki ziemniaczanej. Zimą ptaki układając się do snu na otwartej przestrzeni skupiają się w zwartą gromadkę, przy czym wszystkie osobniki zwrócone są głowami na zewnątrz, tworząc koło czy też pierścień. W ten sposób ogrzewają się wzajemnie i strzegą się przed niebezpieczeństwem ze wszystkich stron równocześnie. Gniazdo znajduje się na ziemi, pod osłoną gęstych, wysokich traw. Opiekują się nim oboje rodzice. Młode opuszczają gniazdo natychmiast po wykluciu się z jaj i podążają za rodzicami.

Rozpoznawanie

Kuropatwa jest wyraźnie mniejsza od bażanta, lecz większa od przepiórki i derkacza. Samiec różni się od samicy wyraźniejszą ciemną podkową na piersi, chociaż stare, kilkuletnie samice mają podkowę równie wyraźną jak samce. Nie mają jej młode, tegoroczne ptaki. Po ziemi kuropatwa porusza się szybko i sprawnie. Lata dość szybko, lecz ciężko i w locie jest mało zwrotna. Zrywa się do lotu z charakterystycznym furkotem skrzydeł. Lot kuropatwy bardzo wyraźnie różni się od lekkiego, zwinnego lotu brodźców i siewek, także jej sylwetka w locie jest bardziej zwarta, masywna, odznaczająca się krótkimi, tępymi skrzydłami.

Głos

Wiosną i latem samiec często odzywa się przeciągłym, lekko zgrzytliwym okrzykiem. Głos ten jest o wiele cichszy, dłuższy i przyjemniejszy dla ucha niż donośny, skrzeczący okrzyk bażanta; różni się również wyraźnie od melodyjnego, trzyzgłoskowego nawoływania przepiórki.

źródło: http://ptaki.ovh.org/kurop.html